Mózg każdego człowieka organizuje, lokalizuje, zarządza docierającymi do niego wrażeniami.
Integracja sensoryczna to proces, dzięki któremu mózg otrzymując informację ze zmysłów segreguje je, rozpoznaje, interpretuje, integruje ze sobą oraz z wcześniejszymi doświadczeniami po to, by odpowiedzieć adekwatną reakcją na wymagania otoczenia.
Kiedy wszystkie procesy sensoryczne i integracyjne przebiegają prawidłowo, rozwój ruchowy i poznawczy dziecka dokonuje się bez zakłóceń.
Jeżeli dochodzi do nieprawidłowości w procesach integracyjnych, wówczas pojawiają się zaburzenia, w odpowiedzi ruchowej oraz zachowaniu.
Zmysły:
Nasze zmysły dostarczają informacji o fizycznej kondycji ciała i otoczeniu wokół nas a nasz układ nerwowy nieustannie organizuje je gdy dziecko jest w ruchu czy tez odpoczywa.
Układ nerwowy odbiera i rejestruje informacje płynące z następujących zmysłów:
dotyku (czucia powierzchniowego),
równowagi (układu przedsionkowego),
propriocepcji (czucia głębokiego),
wzroku, słuchu, smaku i węchu.
Dotyk:
Jest zmysłem rozwijającym się jako jeden z pierwszych. Dotyk pierwotny (obronny), dominujący w okresie niemowlęcym, odpowiada za świadomość dotknięcia i chroni przed niebezpiecznym bodźcem dotykowym. Dotyk różnicujący (wyżej zorganizowany) odbiera precyzyjne wrażenia dotykowe (np. różnicę w kształcie,fakturze). Zmysł dotyku dostarcza informacji niezbędnych do nabywania:
percepcji dotykowej, percepcji wzrokowej, schematu ciała,
mowy,
planowania ruchu, umiejętności szkolnych,
bezpieczeństwa i stabilności emocjonalnej.
Równowaga:
Układ przedsionkowy znajduje się w uchu wewnętrznym. Dostarcza informacji na temat grawitacji oraz ruchu. Wystarczy się pokręcić, by zaktywować swój system przedsionkowy. Pomaga kierować ciałem w przestrzeni. Poprzez zróżnicowany system połączeń nerwowych ma wpływ na:
napięcie mięśniowe całego ciała (również gałek ocznych, strefy oralnej, mięśnia strzemiączkowego w uchu wewnętrznym),
słuch i równowagę,
przetwarzanie słuchowo-językowe,
przetwarzanie wzrokowo-przestrzenne,
świadomość przestrzenną,
planowanie ruchu,
bezpieczeństwo emocjonalne,
funkcjonowanie społeczne.
Propriocepcja:
Dzięki impulsom proprioceptywnym wiemy w jakim pozycji znajduje się nasze ciało bez konieczności patrzenia i upewniania się w jakim jest położeniu. Odbywa się to poprzez nacisk receptorów w naszych stawach. Wystarczy się mocno przytulić lub coś podnieść by aktywować układ proprioceptywny. Zmysł propriocepcji jest ściśle powiązany z dotykiem i układem przedsionkowym. Wpływa na:
świadomość ciała,
kontrolę i planowanie ruchu,
stabilizację posturalną ,czyli postawę,
bezpieczeństwo emocjonalne,
funkcjonowanie społeczne,
wspomaga mowę.
Na podstawie literatury opracowała:
mgr Justyna Kania